Người gửi: Lan Thanh
Luật sư tư vấn:
Xin chào bạn! Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Kiến thức luật. Về câu hỏi của bạn, Kiến thức luật xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:
1/ Căn cứ pháp lý:
– Bộ luật Tố tụng dân sự 2015;
– Luật hôn nhân và gia đình 2014.
2/ Trình tự, thủ tục ly hôn đơn phương và quyền nuôi con
Về thủ tục đơn phương ly hôn, theo quy định tại Điều 56 Luật hôn nhân và gia đình 2014 thì
Điều 56. Ly hôn theo yêu cầu của một bên
1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
2. Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
3. Trong trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật này thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.
Trường hợp của bạn, nếu hai vợ chồng không thể tiếp tục chung sống thì bạn hoàn toàn có quyền đơn phương ly hôn mà không cần sự đồng ý của người chồng. Khi đó, để được giải quyết ly hôn bạn cần chứng minh chồng bạn có hành vi vi phạm quan hệ hôn nhân, có hành vi bạo lực dẫn đến cuộc sống hôn nhân không thể tiếp tục, mục đích của hôn nhân không đạt được.
Về thẩm quyền giải quyết, pháp luật quy định Tòa án nhân dân cấp huyện có quyền giải quyết các tranh chấp về hôn nhân và gia đình trong đó có ly hôn (theo quy định tại khoản 1 Điều 28 và điểm a khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015). Như vậy, bạn có thể làm hồ sơ xin ly hôn gửi lên Tòa án nhân dân cấp huyện nơi vợ chồng bạn cư trú để yêu cầu giải quyết.
Để thực hiện đơn phương ly hôn, bạn cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau: (Hồ sơ có thể nộp trực tiếp tại Tòa án hoặc gửi qua đường Bưu điện)
– Đơn xin ly hôn (theo mẫu);
– Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính);
– Sổ hộ khẩu, CMTND (bản sao chứng thực);
– Giấy khai sinh của con (bản sao chứng thực);
– Các tài liệu, chứng cứ khác chứng minh tài sản chung như: GCNQSDĐ (sổ đỏ); Đăng ký xe; sổ tiết kiệm… (bản sao chứng thực);
Về trình tự các bước xin ly hôn như sau:
– Bạn nộp hồ sơ khởi kiện về việc xin ly hôn tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi vợ chồng bạn đang cư trú, làm việc;
– Sau khi nhận đơn khởi kiện cùng hồ sơ hợp lệ Tòa án sẽ ra thông báo nộp tiền tạm ứng án phí cho bạn;
– Bạn nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm tại Chi cục thi hành án cấp huyện và nộp lại biên lai tiền tạm ứng án phí cho Tòa án;
-Tòa án thụ lý vụ án, tiến hành hòa giải tại tòa án. Nếu hòa giải không thành, Tòa án sẽ tiến hành thủ tục ly hôn theo quy định của pháp luật.
Thời gian chuẩn bị xét xử vụ án ly hôn 4 tháng, nếu vụ án có tính chất phức tạp hoặc có trở ngại khách quan thì được gia hạn nhưng không quá 2 tháng. Trong thời hạn 1 tháng kể từ ngày ra quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa, trong trường hợp có lý do chính đáng, thời hạn là 2 tháng.
Về quyền nuôi con sau ly hôn, theo quy định tại Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014 thì:
Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Như vậy, khi ly hôn, vợ chồng có thể thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con cũng như quyền và nghĩa vụ mỗi bên đối với con. Nếu không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ theo quy định pháp luật. Đối với các trường hợp con từ 36 tháng tuổi đến dưới 7 tuổi thì Tòa án xem xét, dựa vào quyền lợi về mọi mặt của con để quyết định ai là người chăm sóc, nuôi dưỡng trực tiếp cho con, người còn lại có nghĩa vụ cấp dưỡng việc nuôi con.
Trường hợp của bạn, một người con 2 tuổi sẽ được giao cho bạn là người mẹ trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc trừ khi bạn không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Đối với người con 4 tuổi, Tòa án xem xét dựa trên các điều kiện của 2 vợ chồng, xét xem ai là người có thể nuôi dưỡng, chăm sóc và bảo đảm quyền lợi của con tốt hơn. Ngoài ra, bạn hoàn toàn có thể được Tòa án giao cả 2 con để chăm sóc, nuôi dưỡng nếu Tòa án xét thấy bạn đủ khả năng, điều kiện. Chồng bạn phải có nghĩa vụ cấp dưỡng giúp bạn nuôi con theo quy định tại Điều 82 Luật hôn nhân và gia đình 2014:
Điều 82. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn
1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
3. Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.
Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.
Do đó, khi bạn được ưu tiên dành quyền nuôi con thì chồng bạn có nghĩa vụ phải cấp dưỡng cho con. Pháp luật không quy định cụ thể mức cấp dưỡng là bao nhiêu mà phải căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng, nhu cầu của người được cấp dưỡng và phải là những chi phí hợp lý. Vì thế, mức cấp dưỡng sẽ do bạn và chồng thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì sẽ do Tòa án quyết định.
Tuy nhiên việc ly hôn chỉ là phương án cuối sùng khi cuộc hôn nhân không thể cứu vãn. Bạn cần suy nghĩa kỹ lưỡng vì nó còn ảnh hưởng đến các con của bạn. Mong bạn sẽ có được quyết định đúng đắn.
Tú Anh tổng hợp